线性方程组(九)- 线性变换的矩阵

小结

  1. 线性变换的矩阵
  2. R2\mathbb{R}^{2}中的集合线性变换
  3. 满射与单射

线性变换的矩阵

I2=[1001]\boldsymbol{I_2}=\begin{bmatrix}1 & 0 \\ 0 & 1\end{bmatrix}的两列是e1=[10]\boldsymbol{e_1}=\begin{bmatrix} 1 \\ 0 \end{bmatrix}e2=[01]\boldsymbol{e_2}=\begin{bmatrix} 0 \\ 1\end{bmatrix},设T\boldsymbol{T}R2\mathbb{R}^{2}R3\mathbb{R}^{3}的线性变换,满足T(e1)=[572]T(e2)=[380]\boldsymbol{T(e_1)}=\begin{bmatrix}5 \\ -7 \\ 2\end{bmatrix},\boldsymbol{T(e_2)}=\begin{bmatrix}-3 \\ 8 \\ 0\end{bmatrix}。求出R2\mathbb{R}^{2}中任意向量x\boldsymbol{x}的像的公式。
解:
x=[x1x2]=x1[10]+x2[01]=x1e1+x2e2\boldsymbol{x}=\begin{bmatrix}x_1 \\ x_2\end{bmatrix}=x_1\begin{bmatrix}1 \\ 0\end{bmatrix} + x_2\begin{bmatrix}0 \\ 1\end{bmatrix}=x_1\boldsymbol{e_1} + x_2\boldsymbol{e_2}
因为T\boldsymbol{T}是线性变换,所以:
T(x)=T(x1e1+x2e2)=x1T(e1)+x2T(e2)=x1[572]+x2[380]=[537820]x\quad\boldsymbol{T(x)} = \boldsymbol{T(}x_1\boldsymbol{e_1} + x_2\boldsymbol{e_2)} \\ = x_1\boldsymbol{T(e_1)} + x_2\boldsymbol{T(e_2)} \\ = x_1\begin{bmatrix}5 \\ -7 \\ 2\end{bmatrix} + x_2\begin{bmatrix}-3 \\ 8 \\ 0\end{bmatrix} \\ = \begin{bmatrix} 5 & -3\\ -7 & 8 \\ 2 & 0\end{bmatrix}\boldsymbol{x}

定理T:RnRm\boldsymbol{T}:\mathbb{R}^{n}\rightarrow\mathbb{R}^{m}为线性变换,则存在唯一的矩阵A\boldsymbol{A},使得对Rn\mathbb{R}^{n}中一切x\boldsymbol{x}T(x)=Ax\boldsymbol{T(x)}=\boldsymbol{Ax}。事实上,A\boldsymbol{A}m×nm \times n矩阵,它的第jj列是向量T(ej)\boldsymbol{T(e_j)},其中ej\boldsymbol{e_j}Rn\mathbb{R}^{n}中单位矩阵In\boldsymbol{I_n}的第jj列:A=[T(e1)T(en)]\boldsymbol{A}=\begin{bmatrix}\boldsymbol{T(e_1)} & \cdots & \boldsymbol{T(e_n)}\end{bmatrix}
证:
x=Inx=[e1en]x=[x1e1xnen]\boldsymbol{x}=\boldsymbol{I_nx}=\begin{bmatrix}e_1 & \cdots & e_n\end{bmatrix}\boldsymbol{x}=\begin{bmatrix}x_1e_1 & \cdots & x_ne_n\end{bmatrix}
由于T\boldsymbol{T}是线性变换,所以:
T(x)=T(x1e1++xnen)=x1T(e1)++xnT(en)=[T(e1)T(e2)][x1xn]=[T(e1)T(e2)]x=Ax\quad\boldsymbol{T(x)} = \boldsymbol{T(}x_1\boldsymbol{e_1} + \cdots + x_n\boldsymbol{e_n)} \\ = x_1\boldsymbol{T(e_1)} + \cdots + x_n\boldsymbol{T(e_n)} \\ = \begin{bmatrix}\boldsymbol{T(e_1)} & \cdots & \boldsymbol{T(e_2)}\end{bmatrix}\begin{bmatrix}x_1 \\\vdots \\ x_n\end{bmatrix} \\ = \begin{bmatrix}\boldsymbol{T(e_1)} & \cdots & \boldsymbol{T(e_2)}\end{bmatrix}\boldsymbol{x}=\boldsymbol{Ax}
其中矩阵A\boldsymbol{A}称为线性变换的标准矩阵

Rn\mathbb{R}^{n}Rm\mathbb{R}^{m}的每个线性变换都可看作是矩阵变换,反之亦然。术语线性变换强调映射的性质,而矩阵变换描述这样的映射如何实现。

R2\mathbb{R}^{2}中的几何线性变换

T:R2R2\boldsymbol{T}:\mathbb{R}^{2}\rightarrow\mathbb{R}^{2}为把R2\mathbb{R}^{2}中每一个点绕原点逆时针正角度φ\varphi的变换。我们可以从几何上证明这个变换是线性变换。求出这个变换的标准矩阵。
线性方程组(九)- 线性变换的矩阵

解:[10]\begin{bmatrix}1 \\ 0 \end{bmatrix}旋转成为[cosφsinφ]\begin{bmatrix}cos\varphi \\ sin\varphi\end{bmatrix}[01]\begin{bmatrix}0 \\ 1\end{bmatrix}旋转成为[sinφcosφ]\begin{bmatrix}-sin\varphi \\ cos\varphi\end{bmatrix}
A=[T(e1)T(e1)]=[cosφsinφsinφcosφ]\boldsymbol{A}=\begin{bmatrix}\boldsymbol{T(e_1)} & \boldsymbol{T(e_1)}\end{bmatrix}=\begin{bmatrix}cos\varphi & -sin\varphi \\ sin\varphi & cos\varphi\end{bmatrix}

对称变换

变换 标准矩阵
关于x1x_1轴的对称 [1001]\begin{bmatrix}1 & 0 \\ 0 & -1\end{bmatrix}
关于x2x_2轴的对称 [1001]\begin{bmatrix}-1 & 0 \\ 0 & 1\end{bmatrix}
关于x2=x1x_2=x_1的对称 [0110]\begin{bmatrix}0 & 1 \\ 1 & 0\end{bmatrix}
关于x2=x1x_2=-x_1的对称 [0110]\begin{bmatrix}0 & -1 \\ -1 & 0\end{bmatrix}
关于原点的对称 [1001]\begin{bmatrix}-1 & 0 \\ 0 & -1\end{bmatrix}

收缩与拉伸

变换 标准矩阵
水平收缩与拉伸 [k001]\begin{bmatrix}k & 0 \\ 0 & 1\end{bmatrix}
垂直收缩与拉伸 [100k]\begin{bmatrix}1 & 0 \\ 0 & k\end{bmatrix}

剪切变换

变换 标准矩阵
水平剪切 [1k01]\begin{bmatrix}1 & k \\ 0 & 1\end{bmatrix}
垂直剪切 [10k1]\begin{bmatrix} 1 & 0 \\ k & 1 \end{bmatrix}

投影

变换 标准矩阵
投影到x1x_1轴上 [1000]\begin{bmatrix}1 & 0 \\ 0 & 0 \end{bmatrix}
投影到x2x_2轴上 [0001]\begin{bmatrix}0 & 0 \\ 0 & 1\end{bmatrix}

满射与单射

映射T:RnRm\boldsymbol{T}:\mathbb{R}^{n}\rightarrow\mathbb{R}^{m}称为到Rm\mathbb{R}^{m}上的映射,若Rm\mathbb{R}^{m}中每个b\boldsymbol{b}Rn\mathbb{R}^{n}中至少一个x\boldsymbol{x}的像。(也称为满射)
等价地,当T\boldsymbol{T}的值域是整个余定义域Rm\mathbb{R}^{m}时,T\boldsymbol{T}是到Rm\mathbb{R}^{m}上的映射。也就是说,若对Rm\mathbb{R}^{m}中每个b\boldsymbol{b},方程T(x)=b\boldsymbol{T(x)}=\boldsymbol{b}至少有一个解。

映射T:RnRm\boldsymbol{T}:\mathbb{R}^{n}\rightarrow\mathbb{R}^{m}称为到Rm\mathbb{R}^{m}上的一对一映射,若Rm\mathbb{R}^{m}中每个b\boldsymbol{b}Rn\mathbb{R}^{n}中至多一个x\boldsymbol{x}的像。(也称为单射)
等价地,T\boldsymbol{T}是到Rm\mathbb{R}^{m}上的一对一映射,若对Rm\mathbb{R}^{m}中每个b\boldsymbol{b},方程T(x)=b\boldsymbol{T(x)}=\boldsymbol{b}有唯一的解或没有解。
上面的表格中,投影不是一对一映射,也不能将R2\mathbb{R}^{2}映上到R2\mathbb{R}^{2};其他(对称变换、收缩与拉伸、剪切变换)都是一对一映射,也能将R2\mathbb{R}^{2}映上到R2\mathbb{R}^{2}

T\boldsymbol{T}是线性变换,它的标准矩阵为[148102130005]\begin{bmatrix} 1 & -4 & 8 & 1 \\ 0 & 2 & -1 & 3 \\ 0 & 0 & 0 & 5\end{bmatrix}T\boldsymbol{T}会否把R4\mathbb{R}^{4}映上到R3\mathbb{R}^{3}T\boldsymbol{T}是否是一对一映射?
解:因为A\boldsymbol{A}已经是阶梯形矩阵,可立即看出,A\boldsymbol{A}在每一行有主元位置,对R3\mathbb{R}^{3}中每个b\boldsymbol{b},方程Ax=b\boldsymbol{Ax}=\boldsymbol{b}相容。也就是说,线性变换T\boldsymbol{T}能将R4\mathbb{R}^{4}映射到R3\mathbb{R}^{3}上。然而因为方程Ax=b\boldsymbol{Ax}=\boldsymbol{b}有一个自由变量,每个b\boldsymbol{b}都有多个x\boldsymbol{x}的像。所以T\boldsymbol{T}不是一对一映射。

T:RnRm\boldsymbol{T}:\mathbb{R}^{n}\rightarrow\mathbb{R}^{m}是线性变换,A\boldsymbol{A}T\boldsymbol{T}的标准矩阵,则

  1. T\boldsymbol{T}Rn\mathbb{R}^{n}映上到Rm\mathbb{R}^{m}当且仅当A\boldsymbol{A}的列生成Rm\mathbb{R}^{m}
  2. T\boldsymbol{T}是一对一的,当且仅当A\boldsymbol{A}的列线性无关。